Ảnh hưởng của dịch Covid-19 và tự động hoá 4.0 khiến công nghệ được doanh nghiệp áp dụng triệt để. Đây cũng là xu hướng chuyển đổi trong các doanh nghiệp và nhân sự trong 5 năm tới. Vậy xu hướng chuyển dịch việc làm hậu covid là gì? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây!
Xu hướng trong và hậu Covid 19
Xu hướng số hoá dịch vụ – nhân tố ảnh hưởng nhiều nhất tới xu hướng việc làm hậu covid
Theo nghiên cứu của MGI; dịch vụ kỹ thuật số đã có mức tăng trưởng mạnh mẽ trong thời kỳ dịch bệnh COVID-19. Doanh nghiệp và người lao động đã sử dụng nền tảng hội thoại trực tuyến để làm việc. Từ việc mua bán hàng hoá tới việc hội họp, truyền thông tin …
Trong năm 2020, thương mại điện tử đã có sự tăng trưởng mạnh trên khắp thế giới. Các dịch vụ mua bán hàng hoá qua Internet đã đáp ứng được nhu cầu thiết yếu của khách hàng. Số liệu của MGI cho thấy, 56% người tiêu dùng được khảo sát cho biết vẫn sẽ tiếp tục sử dụng các dịch vụ mua bán qua mạng; kể cả khi tình hình dịch bệnh lắng xuống. Đa số khách hàng đánh giá cao sự tiện lợi của các hoạt động kinh doanh, giao dịch trực tuyến.
Xu hướng làm việc từ xa
Chính sách giãn cách xã hội thời dịch đã góp phần thúc đẩy xu hướng làm việc từ xa. Nhiều người phải ngừng đến cơ quan và tiếp tục công việc từ nhà. Sự chuyển đổi bất ngờ trong phương pháp vận hành đã giúp nhiều cơ quan, tổ chức có thêm kinh nghiệm trong quản lý; duy trì công việc qua các nền tảng công nghệ. Hơn nữa, quá trình làm việc tại nhà đã giúp các doanh nghiệp nhận ra ưu và nhược điểm của mô hình làm việc này.
Mô hình làm việc từ xa có hiệu quả cao với lao động có chuyên môn cao; và những người làm việc trên máy tính. Người lao động trong các ngành tài chính, quản trị và tư vấn chuyên nghiệp hoàn toàn có thể áp dụng tốt hình thức làm việc này. Do họ có thể sử dụng các nền tảng trực tuyến để hoàn thành phần lớn công việc được giao.
Tại các nền kinh tế tiên tiến, phương pháp làm việc từ xa có nhiều tiềm năng hơn; nhờ sự phát triển của ngành tài chính và thương mại; cơ sở hạ tầng thông tin tiến bộ cũng như nguồn nhân lực có trình độ cao. Theo MGI, 20-25% lực lượng lao động của các nước phát triển có thể làm việc từ xa 3-5 ngày/tuần; mà vẫn đảm bảo năng suất làm việc.
Xu hướng tự động hoá
Trước những tác động của đại dịch COVID-19, nhiều ngành nghề đã đẩy mạnh nghiên cứu; ứng dụng các nền tảng công nghệ để đảm bảo hoạt động. Công nghệ tự động hoá và trí tuệ nhân tạo (AI) được phát triển. Hệ thống dây chuyền, máy móc tự động được áp dụng để giảm số lượng nhân công. Và tăng cường năng suất cho các cơ sở sản xuất hàng hoá tiêu dùng và thực phẩm. Những nhà bán lẻ lớn như Amazon, Walmart, Target (Mỹ) đã sử dụng máy móc, robot để sắp xếp; và quản lý lượng hàng hoá trong kho một cách linh hoạt và chính xác.
Trước nguy cơ lây lan dịch bệnh trong môi trường làm việc; hệ thống dây chuyền tự dộng còn giúp nhiều doanh nghiệp giãn cách và cắt giảm nhân sự. Không ít nhà máy đã tự động hoá một số công đoạn sản xuất sau khi đại dịch COVID-19 bùng phát. Một số bệnh viện trên thế giới đã sử dụng robot để thay nhân viên xịt hoá chất khử khuẩn. Thiết bị quét mã vạch và thanh toán tự động còn giúp khách hàng hạn chế tiếp xúc khi mua sắm.
Chuyển dịch việc làm theo xu hướng mới hậu Covid 19
Nhu cầu nhân sự trong các công ty thương mại điện tử tăng vọt – xu hướng việc làm hậu covid 19
Xu hướng số hoá trong dịch covid khiến người tiêu dùng dần hình thành thói quen mua hàng trực tuyến. Việt Nam khi chưa có dịch Covid, các công ty thương mại điện tử cũng đang phát triển mạnh mẽ. Đó là những ông lớn như: Tiki, Lazada, Shopee … Trong dịch covid, bản thân các tiểu thương mới tập buôn bán online nhưng cũng không thể theo kịp. Vì họ không đủ pháp lý, nhân lực phục vụ người tiêu dùng. Nên tất yêu không cạnh tranh được với các công ty thương mại điện tử.
Với thế hệ trẻ, việc mua sắm online đã dần là tất yếu. Với những người lớn tuổi hơn, khi dịch xảy ra, việc mua online cũng là tất yếu bắt buộc. Dần dần, các cửa hàng nhỏ lẻ sẽ mất lợi thế và thu hẹp lại. Các công ty thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ. Khi đó, nhu cầu nhân sự trong các công ty thương mại điện tử sẽ tăng mạnh.
Ngành y tế, khoa học cần nhân lực
Các ngành kỹ thuật y sinh, hoá học, sinh học hay phân tích dữ liệu giai đoạn dịch covid có tiền đề phát triển. Đồng thời, ngành này đã có những phát minh quan trọng đẩy lùi đại dịch. Trong tương lai, các ngành này sẽ tiếp tục mang lại giải pháp đổi mới và sáng tạo cho cuộc sống hiện đại.
Trong bối cảnh dân số thế giới ngày càng già đi; các ngành nghề trong lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ càng có nhiều cơ hội phát triển. Dẫn đến cần sự gia tăng về nhân lực để đáp ứng nhu cầu được chăm sóc của người cao tuổi.
Đây là dự báo minh chứng cho việc làm ngành y tế tại Việt Nam hậu covid sẽ ngày càng phát triển.
Nhờ sự phát triển của các nền tảng tự động hoá AI và công nghệ thông tin; nhu cầu tuyển dụng của các ngành Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học (STEM) có thể sẽ tăng mạnh trong tương lai. Khi các nền kinh tế mở cửa trở lại, chính phủ và doanh nghiệp cần nguồn lao động trình độ cao để tiếp tục duy trì, triển khai những nền tảng công nghệ tiên tiến.
Nhu cầu nhân sự trong khách sạn, nhà hàng, vận tải hành khách giảm mạnh
Mặc dù số người làm việc từ xa sau đại dịch chỉ chiếm phần nhỏ trong lực lượng lao động; nhưng xu hướng làm việc tại nhà có thể tác động tới nhiều ngành nghề và lĩnh vực. Việc áp dụng các giải pháp làm việc từ xa đã làm giảm nhu cầu thuê nhà ở và văn phòng tại những thành phố lớn trên thế giới. Những dịch vụ như giao thông công cộng, ăn uống hay mua sắm tại các trung tâm kinh tế lớn có thể sẽ mất đi một nguồn khách hàng lớn.
Nhờ nền tảng hội thoại trực tuyến, nhiều cơ quan, tổ chức có thể cắt giảm chi phí công tác; mà vẫn đảm bảo quá trình làm việc, trao đổi ý kiến từ xa với khách hàng. MGI dự đoán rằng các hoạt động kết hợp du lịch và công việc sẽ suy giảm sau đại dịch. Điều này cũng sẽ ảnh hưởng tới các ngành nghề liên quan; như khách sạn, nhà hàng và vận tải hành khách.
Việc làm trong thủ công và ngành dịch vụ bị cắt giảm hậu covid
Thói quen mua sắm qua mạng của người tiêu dùng sẽ làm giảm nhu cầu tuyển dụng nhân viên bán hàng trực tiếp, nhân viên thu ngân hay những đại lý kinh doanh. Số lượng nhân viên chăm sóc, hỗ trợ khách hàng trực tiếp cũng sẽ bị cắt giảm; do những công việc này có thể được thực hiện qua các kênh trực tuyến.
Tại các thị trường lớn, xu hướng tự động hoá đã khiến nhiều lao động thủ công mất việc làm. Nhiều nhà sản xuất sử dụng máy móc; để hoàn thành các công việc thủ công nhằm hạn chế số nhân công làm việc trực tiếp. Những robot hiện đại; nay đã có thể đảm nhận công việc vệ sinh, khử khuẩn trong các cơ sở y tế hay khách sạn.
Xu hướng làm việc từ xa hậu covid cũng gây ảnh hưởng tiêu cực tới các nhóm công việc khác. Khi một số doanh nghiệp bắt đầu cắt giảm diện tích văn phòng để áp dụng các phương pháp làm việc trực tuyến thì nhu cầu thuê nhân viên lễ tân, bảo vệ, tạp vụ sẽ suy giảm.
Trang Anh
